ANKARA (İGFA) – Geçtiğimiz yıl Dünya Besin Fiyat Endeksi yaklaşık yüzde 10 gerilerken ülkemizde 2023 yılı Aralık ayında besin fiyat endeksi yıllık bazda yüzde 72 oranında arttığına dikkati çeken TZOB Genel Başkanı Şemsi Bayraktar, 2024 yılının ocak ayında aylık yüzde 5,1, artan endeks şubat ayında aylık yüzde 8,2 artarak yıllık yüzde 71,1 düzeyinde gerçekleştiğini belirterek, “Tüketici, artan enflasyonun tesirini en fazla besin fiyatlarında hissediyor” dedi.
Hızla yükselen besin fiyatları mutfak harcamalarını artırırken, alım gücünün de azalmasına sebep olduğuna vurgu yapan Bayraktar, bu nedenle meskendeki hesabın markete uymadığı, besin fiyatlarının gündemden düşmediği bir devirde olduklarını belirterek, besin fiyatlarının artmasıyla alım gücü düşen tüketiciler daha ucuz eserlere yöneldiğini kaydetti. Fırsat bilen birtakım satıcılar besin eserlerinde hile ve sahtekarlığa daha fazla başvurulduğuna dikkati çeken Bayraktar, “Gerek merdiven altı yapılan üretimlerle gerekse taklit ve tağşiş usulüyle kelamda ‘uygun fiyat’ ismi altında satışa sunuluyor. Son yaptığımız Ramazan ayı öncesi üretici-market fiyat çalışmamızda zeytinyağının üreticideki 1 litre fiyatı 303 lira iken, markette 5 litrelik fiyat bin 710 liradır. Buna karşın farklı isimler altında satılan 5 litrelik zeytinyağı internette 415 liraya kadar düşük fiyatlara satılıyor. Çiçek balında 2023 yılı üretim maliyeti Üretici Birliği tarafından en az 111 lira olarak belirlendi. Bilindik markalar 300 ile 500 lira ortasında 1 kilogram çiçek balını satışa sunarken internette 1 kilogram çiçek balının 140 liraya satıldığını görüyoruz. Yeniden süt eserlerinde de emsal fiyatlara şahit oluyoruz.Üretici fiyatları ortadayken bilhassa internet yoluyla satılan eserlerin fiyatlarının bu kadar düşük olması akıllara direkt taklit ve tağşişi getiriyor.Maliyetleri düşürmek hedefiyle yapılan taklit ve tağşiş artık tüketicilerimizin sıhhatini tehdit eder hale geldi” diye konuştu.
Bir taraftan artan girdi fiyatları üretim yapmayı zorlaştırırken öteki yandan besin eserlerinde artan taklit ve tağşiş üreticilerimiz için ekonomik kayıplara sebep oluyor ve bu durum ihracatımızı da olumsuz etkilediğini belirten Bayraktar, üreticilerin bin bir emekle ürettiği eserlerini her türlü hile ve sahtekârlığa karşı korumak zorunda olduklarını söyledi.
Protein kaynağı olan peynirde, süt yağı haricinde diğer yağların kullanımı, koyun ve keçi peynirlerine inek sütü karıştırılması, eser yapısını sertleştirmek için nişasta kullanımı, küf ve maya oluşumunu engellemek maksadıyla yasaklı husus kullanımı üzere yollara başvurulduğuna dikkati çeken Bayraktar, “Tereyağında süt kremasına birtakım bitkisel ve hayvansal yağların eğinin yanı sıra üretilen tereyağlarının gerçeğe yakın görünmesi için sarı renkli besin boyası eği yapılıyor. Zeytinyağında ise içeriğinin ne olduğu muhakkak olmayan yağların katılması üzere birçok farklı taklit ve tağşiş yolu kullanılıyor. Balda, üretim basamağından sonra şurupların katılması, farklı özellikteki kalitesiz balların karıştırılması, düşük rutubet içeriğine sahip ballara su katılması üzere tağşişler epeyce yaygındır. Ayrıyeten, arının hiçbir katkısı olmadan büsbütün kimyasal yolla, değişik şeker şuruplarından fabrikalarda yahut merdiven altı işletmelerde içeriği aşikâr olmayan geçersiz balların üretildiği de biliniyor” diye konuştu.