Türkiye ile Almanya ortasında 30 Ekim 1961’de imzalanan İşgücü Muahedesi’nin 61. yılında Almanya’da yaşayan birinci kuşak Türklerden 84 yaşındaki Okan Boysan, Türklerin çok çalışkan bir millet olduğunu ve Almanya’nın kalkınmasına büyük yarar sağladığını söyledi.
Bir arkadaşıyla 1962’nin başlarında Almanya’ya eğitim görmek için gelen Boysan, Köln’de yalnız yaşadığı ve Türk bayrağı, Atatürk posteri ile Çanakkale Şehitler Anıtı’nın maketi bulunan mütevazi meskeninde, AA muhabirine yurt dışı serüvenini anlattı.
Boysan, “1961’de Türkiye’den şimdi çok az kişi gelmişti. Birinci başta İstanbul, Ankara üzere büyük kentlerden beşerler geliyordu. 1970’e kadar bu bu türlü devam etti, inanır mısınız kravatla işe giderdik.” dedi.
Almanya’ya birinci geldiğinde cebinde 600 dolar olduğunu fakat bu paranın bir ay üzere kısa bir müddette tükendiğini anlatan Boysan, “23-24 yaşlarımdaydım, gençlik de var o vakitler. Almanya’nın en düzgün vaktiydi 60’lar. Bir de çok lazımmış üzere küçük bir Volkswagen otomobil aldık, oraya git, buraya git. Para bitti. Friesenplatz semtinde bir tavukçunun yanına işe girdim. Biraz çalıştım fakat olmadı, 6 ay sonra Türkiye’ye geri döndüm.” diye konuştu.
“DERİ ÇANTAMLA GERİ DÖNDÜM”
Daha sonra ömür koşullarından ötürü tekrar Almanya’ya dönerek biraz Almanca bilmenin de avantajıyla Köln’deki Ford fabrikasında çalışmaya başladığını anlatan Boysan, şöyle devam etti:
Okan Boysan, o zamanki çalışma kaideleri ve ekonomik durumla ilgili şunları söyledi:
“O vakitler fabrikada bir İtalyan ya da Yugoslav 100 kesim çıkarıyorsa, biz Türkler bir makinede 140-150 kesim çıkarmaya başladık, şaşırdı patron. Birkaç yıl sonra öbür milletler azaldı, biz çoğaldık. 10 yıl sonra beni kalite denetim kısmına aldılar, daima orada çalıştım. 1993’te emekli olmamdan birkaç yıl evvel de beni tekniker olarak ofise verdiler ve tekniker olarak emekli oldum. O vakitler hayat şimdiye nazaran daha hoştu. Cuma günleri bize haftalık verirlerdi, zarfın içinde 80 Alman markı verirlerdi. Mesai yapardık, 110 hatta 130 marka kadar çıkardı haftalığımız. Ailemiz, çocuğumuz vardı, konut kirası verirdik, mütevazi bir yaşantımız vardı ve o para bize yetiyordu. Birkaç yıl sonra müsaadeye gittik. O vakitler markın bedeli vardı.”
Almanya’da yaşayan Türkler olarak ülkenin kalkınmasında büyük emek sahibi olduklarını lisana getiren Boysan, “İki günlük işi biz bir günde yapıyorduk, biz Türkler çok çalışkan bir milletiz, Almanya’nın kalkınmasına çok büyük yararımız oldu.” sözünü kullandı.
Boysan, 2019’da çok sevdiği eşini kaybettiğini, o günden beri ise Köln’de yalnız yaşadığını kelamlarına ekledi.
BAKIMEVLERİNDE ÖZEL KONSEPT OLUŞTURULMALI
Almanya’da yıllarca yaşlı bakımevlerinde evvel istekli daha sonra ise profesyonel hizmet veren ve edindiği deneyimleri kaleme alarak “Göç ve Demans” ismiyle iki kitap yazan Fatma Dik-Thiel, burada yerleşik olan birinci jenerasyon büyüklerin çeşitli nedenlerle artık geri dönemediklerini söyledi.
Dik-Thiel, “Bu insanlarımızın ana vatan hasretleri var lakin onları en çok kaygılandıran şey, Alman sıhhat sisteminden olması gerektiği üzere yararlanamamaları. Kendilerine bakan ve Türkçe konuşan insanların olmasını istiyorlar. Bir de bilhassa demans hastalığında, sonradan öğrenilen lisan unutuluyor ve yalnızca ana lisan kalıyor. Vatan hasreti, bayrak, ezan üzere şeyler onlar için çok değerli.” dedi.
Birinci kuşak yaşlılarımız için Almanya’daki bakımevlerinde onlara özel bir konsept oluşturulması gerektiğini belirten Dik-Thiel, “Oluşturulan bakımevlerinde onlar için kültür farkı var, inanç farkı var, yeme içme ve alışkanlıklar farklı. Dini ihtiyaçlarını yerine getirmek için kâfi imkanları yok ve yaşlılarda maneviyat çok kıymetli oluyor.” değerlendirmesinde bulundu.